Psikolojik danışmanlık ve rehberlik, bir koruyucu ruh sağlığı hizmetidir. Rehberlik çalışmaları 20. yüzyıl sonlarında Amerika’da gençleri meslekler hakkında bilgilendirmek amacıyla mesleki rehberlik olarak ortaya çıkmıştır. Eli Weaver tarafından 1906 yılında “Meslek Seçme” kitabını yayımlanmıştır. Bunun yanında Amerikalı Profesör Frank Parsons 1908 yılında Boston’da kurduğu mesleki rehberlik bürosunda gençlere seçecekleri mesleklerle ilgili danışma hizmeti vermiştir. Amaç, gençlerin kendi imkan ve yeteneklerine en uygun mesleği seçmelerini ve bu mesleğe hazırlanarak başlamalarını sağlamak, bunun sonucunda da verimli iş gücü ortamı oluşturmaktır.
Parsons, 1909 yılında “Meslek Seçimi” adlı bir kitap yazarak mesleki rehberlikle ilgili kavramları ve hizmetleri açıklamıştır. Bu sebeple Frank Parsons rehberlik hareketinin “babası” olarak gösterilmektedir.
1910 yılında Amerika’da APA ( Amerikan Kişilik Hizmetleri Derneği) kurulmuştur. Rehberlik, ilk kez ABD’de 1913 yılında eğitim sisteminin içine alınarak sitemli bir şekilde gelişmeye başlamıştır. Eğitime girdiği bu ilk dönemde rehberlik anlayışı, düzeltici ve çare bulucu niteliktedir. Bu rehberlik anlayışı geleneksel anlayışı temsil eder. 1960 yılından itibaren insancıl anlayışın gelişmesi ile birlikte gelişimsel rehberlik anlayışı ön plana çıkmıştır.
Türk eğitiminde rehberlik hizmetleri, 1947’de Marshall Yardımı ile Türkiye-Amerika dostluk ilişkileri doğrultusunda başlayan eğitim sisteminde değişim ve gelişime gitme arzusu ile 1950’lerin başlarında ortaya çıkmıştır. Bu dönemde Amerika’ya gönderilen öğrencilerin içinde yer alan Hasan Tan rehberlik hizmetleri ile ilgili eğitimini Amerika’da tamamlamış ve Türkiye’ye döndüğünde kazandığı bilgi ve birikimlerini paylaştığı “Psikolojik Danışma ve Rehberlik” kitabını yayımlayarak Türkiye’de rehberlik hizmetlerinin başlamasına öncülük etmiştir.
Türkiye’de rehberlik hizmetlerinin kronolojisi şöyledir:
- 1953-54 yılında ilk defa Gazi Eğitim Enstitüsü, Pedagoji ve Özel Eğitim Bölümleri ders programlarına rehberlik dersi konulmuştur. 1955’de Ankara Demirlibahçe İlkokulu’nda ilk rehberlik merkezi açılmıştır.
- 1970-71 öğretim yılında 24 okulda rehberlik uygulamaları resmen başlatılmış.
- 9. Milli Eğitim Şurasında alınan kararlar sonucunda 1974-75 öğretim yılında bütün orta dereceli okullarda yaygın olarak rehberlik çalışmaları başlatılmıştır. Bu düzenlemede rehberlik uygulamaları sınıf öğretmenlerinin sorumluluğuna verilmiştir.
- 1981 yılında 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile birlikte lisans eğitim programına Psikolojik Danışma ve Rehberlik eklenmiştir.
- 1983 yılında MEB’e bağlı Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Daha önce açılan RAM’larda bu daireye bağlanmıştır. 1989 yılında ise Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği (PDR-DER) kurulmuştur.
Not: Bu yazı misafir yazar Ahmet Kurt tarafından yazılmıştır.
Ahmet Kurt Hakkında:
Psikolojik Danışma ve Rehberlik bölümü öğrencisiyim. PDR alanının içinden bilgiler, film analizleri ve çeşitli psikolojik kuramlar hakkında bilgilendirici yazılar yazıyorum. Ahmet Kurt Instagram adresi: Tıkla Ahmet Kurt mail adresi için: Tıkla
Yorumlar