WW2 Tanklar Serisi, Amerikan tankları ile son buluyor… Savaşa girmesi ile birlikte savaşın seyrini değiştiren devletlerden biri olan ABD’nin tanklarına biraz yakından bakacağız.
Savaşın Avrupa ayağı çok çetin geçiyordu. Almanlar Normandiya’da tutunamamış ve gerisi çorap söküğü gibi gelmeye başlamıştı. Doğu Cephesi’nde de fazla direnemeyen Almanlar, Sovyetlerin Berlin’e girmesine engel olamayacaktı. Tabi o sıralarda diğer müttefik devletler de Fransa, Hollanda, Belçika gibi yerlerde ilerlemesini devam ediyordu. Bazı yerlerde -özellikle Bastogne’da- tıkanmalar yaşalarsa da tek hedefleri Berlin’e girmek olacaktı.
Hafif Tanklar
M22 Locust, Mayıs 1941 yılında dizayn çalışmalarına başlanan tankta istenilen en önemli özellik hava nakliyesi yapılabilmesi için en fazla 8 tonluk bir ağırlığa sahip olmasıydı. 3 firma ihaleye çağrıldı, Christie, GMC ve Marmon-Herrington. Marmon Herrington firmasının T9 modeli seçildi. 1941 yılında üretilen ilk deneme aracı çok ağır oldu. Bunun üzerine tareti, topu ve motor kısmı çıkartılabilen T9E1 modeli üretildi.
Yapılan tankın tareti uçağın içerisinde, gövde kısmı ise kanat altına takılarak sadece C-54 Skymaster uçağı ile ile taşınabiliyordu. İngilizlerin ise sadece Hamilcar glider uçağı bu tankı savaşa hazır bir şekilde taşımaktaydı. Sipariş edilen 1.900 Locust tankından sadece 830 tanesi teslim edildi. Amerikan askerleri bu tankı hiç sevmedi.
Avrupa’da gelişen olayları takip eden Amerikan tank tasarımcıları ordunun elinde bulunan M2 Hafif Tank’ının modasının geçmekte olduğunu ve yenilenmesi gerektiğini anladı. Geliştirilen aracın zırhı kalınlaştı, süspansiyonu geliştirildi ve geri tepmesiz top takıldı. Adı “M3 Hafif Tank” konuldu. Aracın üretimi Mart 1941 tarihinde başladı ve Ekim 1943 tarihine kadar devam etti. Atası olan M2A4 modeli gibi, M3 tankı bir adet 37 mm M5 gun ve 5 adet 30-06 Browning M1919A4 Makineli tüfek ile silahlandırıldı. Makineli tüfeklerin dağılımı şöyleydi: Ana topun yanında eş eksenli bir tane, taret üzerinde M20 uçaksavar ayaklı, sağ pruvada bir tane, gövdenin sağ ve solunda birer tane.
Araçta kullanılan radyal hava motorlarından kurtarmak için tanka yeni model ikiz Cadillac otomobil motoru takıldı. Değişen motorun yanında (başlangıçta M4 olan adı daha sonra M4 Sherman ile karıştırılmaması için M5 olarak değiştirildi) gövde tasarımı değiştirilerek eğimli zırh takıldı. Sürücünün kullandığı kapak üste alındı. Bununla beraber birliklerden gelen ateş gücü eksikliği şikayetlerine rağmen M5 modelinde de M3 te kullanılan aynı 37mmlik top kullanıldı. M5 ile 1942 yılında yer değiştirilen M3 tankları, 1944 yılında yeniden tasarlanıp M24 Hafif Tank olarak servise geri döndü.
Orta ve Ağır Tanklar
Bu sınıfın en önemli tankı kuşkusuz M4 Sherman tanklarıdır. Onun için bu tanklardan bahsedelim.
M4 Sherman, ABD yapımı II. Dünya Savaşı’nda ABD ordu ve deniz piyade kolordusunun temel tank sınıfı olan orta sınıf tanktır. Adını General William Tecumseh Sherman‘dan alır. Tankın asıl adı M4 General Sherman’dır ama M4 Sherman diye ünlenmiştir. M4’lerin 1943’e kadar Kanada’da üretilen çeşitlemeleri Grizzly adı ile anılmıştır. SSCB’deki takma adı ise Emça’dır. 50.000’e yakın M4 üretilmiştir.
M4’ler hızlı, hareket kabiliyeti yüksek, ince zıhrlı, hafif, güvenilir, üretimi kolay ve ucuz tanklardır. Tasarımı çok basittir ve hızlı bir şekilde üretilebilirler. 75 mm topları zamanındaki diğer tanklara göre güçsüzdür. ABD, Britanya, Sovyet ve Fransız güçleri tarafından kullanılmıştır. M4’lerin birçok türevleri vardır. Jumbo modeli ağır zırha ve yüksek çaplı bir topa sahiptir, DD (Duplex Drive) (Çiftli Sürüş) türevi ise çıkartma görevleri için kullanılmıştır. M4’lerin farklı türevleri çok sayıda üretilmemiştir.
Savaşta en çok Panzer IV tankları ile çarpışmışlardır. Tiger I ve Panther 5 tanklarına karşı etkisiz kalsalar da üretimlerinin kolaylığı ve ucuzluğundan dolayı etkisiz hale getirilen tanklar kısa sürede yenilenmiştir. T-34 tankı ile benzer özellikler gösterirler ancak T-34 geniş paletleri ve daha eğimli zırhı sayesinde M4’ten daha iyi bir tanktır. Standart M4 Sherman tanklarının 75 mm topu çoğu tanka karşı oldukça etkisizdir.
M4’ler 2. Dünya Savaşı sonrası uzunca bir dönem birçok ülke tarafından kullanılmıştır. İsrail günümüzde bu tankları temel alan bazı araçlar kullanmaktadır.
M4 tankı 2.Dünya Savaşı’nın en çok üretilen tanklarından biridir ancak sayısına oranla başarısı çok düşüktür. Her ne kadar başarılı bir tank olarak gösterilse de aslında M4’ler tank değil panzer yani zırhlı araçtır ve tasarımının amacı tanklarla savaşmak değil, piyadelerin ilerlemesine yardımcı olmak, sığınak yok etmek ve yolları temizlemektir.
Serimizin sonuna gelmiş bulunuyoruz. Okuyucularımızın ilgi ve alakaları için teşekkür ederim. İlerleyen dönemlerde farklı tarihi bilgiler ile de karşınıza çıkmaya çalışacağım. Sizlere 2. Dünya Savaşı ile ilgili birkaç kitap önerisi sunarak yazımı tamamlamak istiyorum. Umarım severek okursunuz. Bir sonraki yazımıza görüşmek üzere…
Yorumlar